مصرف آنتی اکسیدان

آیا آنتی اکسیدان ضروری است؟

از آنتی اکسیدان‌ها چه می‌دانید؟ آنتی اکسیدان‌ها موادی هستند که از وقوع اکسیداسیون در سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. به عبارت دیگر می‌توان گفت آنتی اکسیدان‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد مانع از مرگ و تخریب سلول‌های بدن می‌شوند. رادیکال‌های آزاد حاصل متابولیسم و سوخت و ساز طبیعی بدن هستند که وجود آن‌ها می‌تواند آسیب‌هایی را به همراه داشته باشد. این رادیکال‌های آزاد در اثر واکنش‌های هوازی سلول برای ایجاد انرژی تولید می‌شوند و خنثی سازی آن‌ها به سلامت بدن کمک می‌کند. اما آنتی اکسیدان‌ها از چه غذاهایی قابل تامین هستند؟ آیا مصرف مواد حاوی آنتی اکسیدان برای ورزشکاران ضرورت دارد یا خیر؟ نقش و تاثیر آنتی اکسیدان‌ها در بدن ورزشکاران چیست؟ آیا مصرف این مواد عارضه‌ای دارد یا نه؟ با ما همراه باشید تا همه آن چه که باید درباره مصرف آنتی اکسیدان بدانید را در این مقاله به شما بگوییم.

آشنایی با آنتی اکسیدان و رادیکال‌های آزاد

رادیکال‌های آزاد، ترکیباتی هستند که در اثر متابولیسم طبیعی بدن ایجاد می‌شوند یا ممکن است از طریق منابع خارجی مانند سیگار به بدن وارد شوند. چنان چه این ترکیبات به سلول‌های عادی بدن متصل شوند، با رشد غیر طبیعی این سلول‌ها یا ایجاد اختلال در عملکرد آن‌ها مواجه خواهیم شد. این فرایند می‌تواند به ایجاد عوارضی از جمله ایجاد مشکلات قلبی، سرطان، دیابت و… منجر شود. آنتی اکسیدان‌ها با اثر قدرتمند خود، رادیکال‌های آزاد را خنثی کرده و توانایی سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهند. به این شکل نه تنها سلول‌های سالم بدن در برابر عوامل مخرب خارجی محافظت می‌شوند؛ بلکه توانایی بدن برای مبارزه با بدخیمی‌های موجود بیشتر می‌شود.

مزایای مصرف آنتی اکسیدان

مصرف آنتی اکسیدان مزایای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کند شدن روند پیری به دنبال حذف آسیب احتمالی ناشی از رادیکال‌های آزاد
• محافظت از بینایی و سلامت چشم‌ها
• حفظ سلامت پوست و جلوگیری از پیری و ایجاد چین و چروک در آن
• کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته
• کاهش ریسک ابتلا به سرطان
• به تاخیر انداختن فرایند زوال عقل و جلوگیری از ایجاد آلزایمر

کدام مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان هستند؟

همان طور که گفته شد، مصرف آنتی اکسیدان با افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن و حذف عوامل آسیب زا، نقش بزرگی را در حفظ سلامت بدن ایفا می‌کند. غذاهایی مانند میوه‌ها و سبزیجات، قارچ، آجیل، شکلات تلخ، ماهی، ماست، خرمالو، تمشک، زردچوبه، گوجه فرنگی، غلات سبوس دار کامل، دارچین، زنجبیل و ذغال اخته حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان هستند.

انواع آنتی اکسیدان

انواع مختلفی از مکمل‌های حاوی آنتی اکسیدان وجود دارند که شما می‌توانید با مصرف آن‌ها، نیاز بدن را تامین کنید. انواع مکمل‌های حاوی آنتی اکسیدان شامل موارد زیر هستند:

• گلوتانین

اگر بخواهیم مهم‌ترین آنتی اکسیدان‌های بدن را دسته بندی کنیم، مسلما گلوتانین در صدر جدول قرار خواهد گرفت. این ماده در سلول‌های بدن موجود بوده برای افزایش فعالیت ویتامین‌ها و دیگر آنتی اکسیدان‌ها مفید است. از جمله مهم‌ترین وظایف این آنتی اکسیدان مهم در بدن می‌توان به افزایش جذب ویتامین‌ها، سم زدایی، کمک به تولید برخی از آنزیم‌ها، حذف سلول‌های سرطانی و هضم چربی‌ها اشاره کرد.

• کورستین

مصرف این آنتی اکسیدان می‌تواند برای بهبود مشکلاتی از جمله آلرژی، عفونت، التهاب، بیماری‌های قلبی و عروقی، خستگی مزمن و بعضی از بیماری‌های خود ایمنی مانند آرتریت مفید باشد. این آنتی اکسیدان بسیار کم عارضه بوده و در اغلب موارد هیچ گونه آسیب جانبی برای بدن به همراه ندارد. اگر می‌خواهید با مصرف مواد غذایی طبیعی نیاز بدن به این آنتی اکسیدان را تامین کنید، می‎توانید از انواع توت‌ها و سبزیجات استفاده کنید.

• لوتئین

این آنتی اکسیدان هم به صورت مکمل و هم در برخی از مواد غذایی در دسترس است. مصرف این نوع آنتی اکسیدان می‌تواند برای سلامت پوست، چشم‌ها، شریان‌ها، قلب و سیستم ایمنی مفید باشد و از ابتلا به بعضی سرطان‌ها جلوگیری کند.

• ویتامین C

این آنتی اکسیدان را می‌توان با مصرف موادی همچون مرکبات، توت فرنگی، سبزیجات سبز، فلفل سبز و… تامین کرد. وجود این ماده در بدن، ایمنی شما را در برابر ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا، مشکلات پوستی و چشمی افزایش خواهد داد.

• آستاکسانتین

به طور طبیعی می‌توان این آنتی اکسیدان را از طریق مصرف ماهی سالمون و کریل به بدن وارد کرد. وجود این آنتی اکسیدان به افزایش میزان انرژی بدن کمک کرده، لکه‌های پوستی را کاهش داده و به سلامتی بیشتر مفاصل شما کمک می‌کند.

• سلنیوم

این ماده معدنی یک آنتی اکسیدان است که در خاک، آب و برخی از مواد غذایی وجود دارد. از جمله اثرات مثبت سلنیوم می‌توان به کمک به کارایی بهتر غدد فوق کلیه و تیروئید، پیشگیری از ایجاد اختلالات شناختی و بیماری‌های قلبی و کاهش ریسک ابتلا به آسم اشاره کرد.

• روغن اسطوخودوس

این ماده در کاهش التهابات بدن و تولید آنزیم‌های حاوی آنتی اکسیدان موثر است.

• کلروفیل

پیش‌گیری از سرطان‌ها، سم زدایی و از بین بردن استرس از جمله مزایای استفاده از این آنتی اکسیدان هستند. این ماده مفید در سبزیجات سبز و جلبک‌های سبز وجود دارد.

• روغن کندر

روغن کندر روغنی با خاصیت درمانی است که از ابتلا به انواع سرطان‌ها جلوگیری می‌کند.

آنتی اکسیدان‌ها و ورزش

ورزش با انجام واکنش‌های هوازی به تولید میزان زیادی از رادیکال‌های آزاد منجر می‌شود. برای مقابله با اثرهای اکسیداتیو ناشی از ورزش می‌توان از آنتی اکسیدان‌ها استفاده کرد. چنان چه آنتی اکسیدان‌ها در بدن وجود نداشته باشند، ملکول‌هایی مانند چربی‌ها، پروتئین‌ها و DNA اکسید خواهند شد. برای پیشگیری از بروز چنین وقایعی شما می‌توانید از مکمل‌های حاوی آنتی اکسیدان استفاده کنید. از جمله بهترین آنتی اکسیدان‌های موجود برای مقابله با این اثرات مخرب می‌توان به ویتامین C، ویتامین E، بتاکاروتن و سلنیوم اشاره کرد. علاوه‌بر جلوگیری از ایجاد فرایند اکسیداسیون، آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند از طریق تقویت سیستم ایمنی از سرکوب سیستم ایمنی ناشی از فشار و اضطراب ورزش جلوگیری کنند. به این ترتیب تا حد زیادی خطر ایجاد التهاب و عفونت در اثر انجام ورزش‌های سنگین کاهش خواهد یافت.

آیا همه ورزشکاران باید آنتی اکسیدان مصرف کنند؟

با انجام ورزش‌های استقامتی، مصرف اکسیژن در بدن شما 10 الی 20 برابر بیشتر از حالت عادی خواهد؛ در نتیجه رادیکال‌های آزاد به میزان بیشتری تولید شده و به قسمت‌های مختلف بدن شما از جمله عضلات حمله خواهند کرد. در این حالت ورزشکاران چگونه می‌توانند از اثرات منفی ناشی از ایجاد رادیکال‌های آزاد در امان بمانند؟ آیا مصرف آنتی اکسیدان می‌تواند بدن ورزشکاران را در برابر اثرات منفی ناشی از اکسیداسیون حفظ کند؟ دانشمندان قادر به اندازه‌گیری مستقیم رادیکال‌های آزاد در بدن نیستند؛ در نتیجه برای سنجش میزان رادیکال‌های آزاد، محصولات ناشی از متابولیسم آن‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند. تحقیقات ثابت کرده است که انجام ورزش‌های مداوم مانند بدنسازی در منزل نه تنها به سلامتی ورزشکاران آسیبی نخواهد زد؛ بلکه با تقویت سیستم ایمنی می‌تواند به مقاومت بدن در برابر رادیکال‌های آزاد کمک کند.

از آن جایی که ورزش به طور پیوسته و به آرامی مقاومت بدن شما را در برابر رادیکال‌های آزاد افزایش خواهد داد لازم است که تمرینات ورزشی را به طور مداوم و پیوسته انجام دهید. با توجه به موارد ذکر شده، چنان‌چه ورزش‌های سنگین و شدید را به طور مرتب انجام ندهید، افزایش رادیکال‌های آزاد به شدت به بدن شما آسیب وارد خواهد کرد. در نتیجه ورزش‌های سنگین و پراکنده نه تنها برای سلامتی بدن شما مفید نیستند؛ بلکه می‌توانند اثرات شدیدا مخربی داشته باشند.

مصرف آنتی اکسیدان تا چه میزان مجاز است؟

درست است که آنتی اکسیدان‌ها ترکیباتی بسیار مفید هستند؛ اما مصرف آنتی اکسیدان به دلیل احتمال زیاده روی در آن ممکن است اثرات جانبی خطرناکی را به همراه داشته باشد. در نتیجه نه تاکیدی برای مصرف آن‌ها وجود دارد و نه مقدار مشخصی برای مصرف این مکمل‌ها توصیه شده است. اگر مشغول به یادگیری آموزش فیتنس در منزل هستید بهتر است برای مصرف آنتی‌اکسیدا‌ن‌ها با مربی یا پزشک تغذیه مشورت کنید.

سخن پایانی

در این مقاله در رابطه با آنتی اکسیدان‌ها و فواید آن‌ها با شما صحبت کردیم. همچنین توضیحاتی را در رابطه با مصرف آنتی اکسیدان در ورزشکاران به شما ارائه دادیم. به طور کلی اگر قصد دارید از آنتی اکسیدان‌ها یا هر نوع مکمل دیگری استفاده کنید، بهتر است این کار را تحت نظارت یک مربی بدنسازی انجام دهید. شما می‌توانید برای دریافت راهنمایی و پاسخ به پرسش‌های خود به وب سایت مهدی شرافت قهرمان بدنسازی مراجعه کنید. در این وب سایت، آموزش بدنسازی و فیتنس پیشرفته برای شما قرار داده شده است. نکته جالبی که بهتر است در رابطه با این وب سایت بدانید این است که تمامی نکات مربوط به آموزش‌ فیتنس پیشرفته و آموزش حرکات بدنسازی که در این وب سایت قرار دارند، به طور رایگان برای عموم قابل استفاده هستند. امیدواریم با کمک آموزش رایگان بدنسازی بتوانید به اندام ایده آل خود برسید و سلامتی بدن‌تان را حفظ کنید.