تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی به گونهای است که اگر به درستی استفاده شود، باعث پیشرفت در زندگی خواهد بود. وقتی از مسابقه صحبت میکنیم، شاید مسابقات ورزشی اولین موردی باشند که به ذهن میآیند. در حقیقت تفاوتی ندارد که رقابت در چه زمینهای است، مهم تأثیراتی است که بر هر فرد و سبک زندگی او خواهد گذاشت. اما سؤال این است که تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی چگونه و چه میزان است؟
یادگیری رقابت سالم
معمولاً میبینیم که مدارس و والدین سعی میکنند کودکان و نوجوانان خود را با برگزاری مسابقات مختلف با جنبههای مختلف زندگی آشنا کنند. اگر المپیادها و مسابقات علمی را کنار بگذاریم و بر مسابقات ورزشی تمرکز کنیم، میبینیم که تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی بسیار ملموس و قابل مشاهده است. بنابراین بسیاری از دوران کودکی آموزش میبینند که چگونه باید در یک مسابقه شرکت کنند. همین امر درسهای زیادی به آنها میدهد. البته این محدود به سنین پایین نیست، هر کسی میتواند برای پیشرفت در زندگی قواعد رقابت را بیاموزد.
1. شناخت اهداف مختلف
چنانچه تنها هدف شرکت در مسابقه، پیروزی باشد، احتمال این که افراد برای بردن دست به هر کاری بزنند وجود دارد. اما وقتی اهداف دیگر در درجه بالاتری از اهمیت باشند، موضوع فرق خواهد کرد. برای مثال تصور کنید میخواهید در مسابقه بدنسازی یا فیتنس پیشرفته شرکت کنید. برای آنکه بتوانید به رقابت راه پیدا کنید، باید بتوانید مراحل مختلف را پشت سر بگذارید و به آموزش فیتنس در منزل یا باشگاه بپردازید. پس باید با یک مربی آغاز به آموزش حرکات بدنسازی یا فیتنس پیشرفته کنید. در واقع در هر مسابقهای که شرکت کنید باید مهارت لازم را بیاموزید. پس «یادگیری مهارت» و آموزش بدنسازی در منزل یا باشگاه یکی از اهداف مهم و تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی است.
2. مقاومت در برابر جو عمومی
اگر افراد نتوانند تواناییهای خود را پیدا کنند، پیشرفت در زندگی برایشان مشکل خواهد بود. برای مثال تصور کنید شما با همکاران خود صحبت میکنید و آنها در مورد یک مسابقه محلی والیبال به شما خبر میدهند. حقیقت این است که شما توانایی شرکت در این مسابقه را ندارید چون اصلا به این ورزش علاقهمند نیستید و میخواهید به یادگیری آموزش حرکات بدنسازی بپردازید؛ ولی به دلایلی مانند جو عمومی، رودربایستی یا به اصطلاح خودمانی کم نیاوردن در مسابقه شرکت کردهاید. البته در بین کودکان این مسئله از طرف والدین تحمیل میشود.
3. درک تواناییها
ما به تنهایی نمیتوانیم تواناییهای خود را به طور کامل بیابیم و به تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی دست پیدا کنیم. برای مثال وقتی در زنگ ورزش مدرسه از بین رشتههای مختلف بسکتبال را انتخاب میکنیم و در آن موفق هستیم، یعنی اصل موضوع را یافتهایم، حال باید تحت تعلیم قرار بگیریم تا مشخص شود برای چه پستی مناسب هستیم. بنابراین این جنبه از مسابقه و رقابت به ما میآموزد که اگر تواناییهایمان را دنبال کنیم در زنگی پیشرفت خواهیم کرد.
4. تقویت مهارتها
زمانی قرار میشود تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی را ببینیم، علاوهبر مهارت اصلی که خود مورد مسابقه است، مهارتهای جانبی مانند خلاقیت هم تقویت میشوند. برای مثال در طول تمرینها و دریافت آموزش رایگان بدنسازی متوجه میشوید اگر برای قسمتی از کار ایده جدیدی دارید، یا ترکیبی از روشها برای انجام آن بهتر است.
5. شناخت اولین رقیب
برای دیدن تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی بهتر است بدانید که اولین رقیب هر فرد خود او است و این یکی از اصلیترین چیزهایی است که در مسابقه میآموزیم. حتی در مسابقات تیمی هم چنین است. برای مثال اگر در یک مسابقه دچار خطایی بشوید، برای دفعه بعد روی رفع آن کار میکند، نه این که چطور خود را به رقیب خود که عملکرد بهتری داشت برسانید، چراکه رقیب شما ممکن است سبک متفاوتی داشته باشد و شما قرار نیست از او کپی برداری کنید. بنابراین این جنبه از مسابقه به ما میآموزد که روز به روز از دیروز خود بهتر باشیم.
6. بالارفتن اعتماد به نفس
با شرکت در مسابقه میتوانیم اعتماد به نفس خود را بالا ببریم. حال که مراحل قبلی به ویژه شناخت هدف را گذراندهایم، میدانیم که اعتماد به نفس در گروی برد و باخت نیست. این که ما تواناییهایی داریم که با زحمت و تلاش به دست آمدهاند، باید باعث غرور شود.
مضرات رقابت
تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی بسیار زیاد است، اما ممکن است مضراتی نیز داشته باشد. در وهله اول رقابت عاملی است که استرتس را زیاد میکند و دلیل آن هدفی است که از شرکت در مسابقه داریم. وقتی تنها به دنبال برنده شدن باشیم یا از طرف اطرافیان مدام در مورد پیروزی بشنویم، خود به خود استرس و نگرانی این که «اگر ببازم چه» به سراغمان میآید. به این ترتیب اگر ببازیم، با خشم روبهرو خواهیم شد. خشم میتواند مشکلات زیادی به همراه بیاورد. پس در حین این که برای مسابقهای مثل بدنسازی به آموزش فیتنس در منزل میپردازیم باید روی مهارتهای کنترل استرس و خشم نیز کار کنیم.
تفاوت بین رقابت مثبت و منفی
رقابت منفی زمانی اتفاق میافتد که ما با دیگران رقابت میکنیم تا بخواهیم به ضرر شخص یا افراد دیگر برنده شویم. به عبارت دیگر، موفقیت ما به شکست آنها بستگی دارد. رقابت منفی این تصور نوجوانان است که اگر برنده شویم، «خوب» هستیم و اگر ببازیم، «بد» هستیم. در حقیقت رقابت منفی به معنی ارزشگذاری افراد بر اساس نتایج و دستاوردهای آنها است.
رقابت مثبت زمانی اتفاق میافتد که ما سالم رقابت میکنیم؛ درست در این زمان است که میتوانیم تأثیر مسابقه در پیشرفت زندگی را ببینیم. یعنی در خود و افراد درگیر بهترینها را به ارمغان میآوریم. رقابت مثبت راهی برای به چالش کشیدن خود است و به ما اجازه میدهد از پتانسیل خود برای موفقیت استفاده کنیم. وقتی به این شیوه مثبت رقابت میکنیم، به دنبال شکست دیگران یا وسواس زیادی برای برنده شدن به هر قیمتی نیستیم. ما متوجه میشویم که «خوب» یا «بد» نیستیم و نتیجه مسابقه، ارزش ما به عنوان انسان را تعیین نمیکند.
البته، ممکن است در رقابتی که در آن شرکت کردهایم «برنده» یا «بازنده» شویم، و مواقعی وجود دارد که نتیجه تأثیر قابل توجهی دارد و مهم است. رقابت مثبت در مورد رشد، صلابت، و بردن خود و تیممان به سطح بالاتر است. در این قسمت برخی مزایای رقابت مثبت را میآوریم:
- خلاقیت جرقه میزند
- انگیزه ایجاد میکند
- تلاش را افزایش میدهد
- بهرهوری را افزایش میدهد
- به ارزیابی نقاط ضعف و قوت کمک میکند
- کیفیت را بالا میبرد
نمونهای از رقابت سالم
تصور کنید شما و دوستتان تصمیم گرفتهاید در کنار هم به یادگیری آموزش بدنسازی در منزل با وب سایت آموزشی مهدی شرافت قهرمان بدنسازی یا باشگاه بپردازید. ورزش کردن با یک فرد دیگر یک استراتژی مثبت و عملی برای تناسب اندام است؛ زیرا داشتن یک شریک ورزشی مسئولیت پذیری، حمایت و انگیزه ایجاد میکند. حال تصور کنید تصمیم گرفتهاید چاشنی رقابت را به تمرینات خود اضافه کنید. برای مثال هر بار سعی میکنید بیشتر از دوستتان حرکات آموزشی وب سایت مهدی شرافت قهرمان بدنسازی را بیاموزید. این کار میتواند شما را به یادگیری بیشتر ترغیب کند. حال اگر رقابت دوستانه شما به جوی ناسالم برای نشان دادن برتری تبدیل شود و بخواهید مدام یکدیگر را کنار بزنید، روی دیگر سکه بالا میآید.
سخن پایانی
نباید به رقابت از منظر منفی نگاه کنیم. در هر کاری مضرات و نکات منفی وجود دارد، اما تاثیر مسابقه بر پیشرفت زندگی، چیزی نیست که بتوانیم به دلایل کوچک از آن چشم پوشی کنیم. شرکت در مسابقات با هر موضوع و زمینهای تواناییهای جدید را به دنبال خواهد داشت. در نهایت باید بگوییم که اگرچه برد و باخت نباید در درجه اول اهمیت باشد، اما انگیزه خوبی برای ادامه دادن است. شما میتوانید ورود به مسابقات ورزشی را با دریافت آموزش رایگان بدنسازی شروع کدره و با کسب آرامش درونی به پیروزی دست پیدا کنید.